De hoogte van het prijzengeld werd anderhalve week geleden tijdens de New York
auto show door burgemeester Bloomberg bekend gemaakt. Meer dan zestig teams
uit tien landen hebben zich ingeschreven om de tien miljoen dollar te
winnen.

Ze hebben nog ruim een jaar om de auto te bouwen en te testen. In 2009
en 2010 zullen er door de VS tests worden gehouden om te bepalen welke van
de auto’s het beste functioneert en dus de prijs wint.

Volgens initiatiefnemer van de X-prize Peter Diamandis werkt het uitloven van
prijzen beter dan investeren: "Met investeren betaal je geld voor iets
waarvan je niet weet of het lukt, met een prijs sponsor je de winnaar."

"Ook creeër je met het uitloven van een prijs een groter veld van
deelnemers. En al is er maar één winnaar, er zijn wel een groot aantal
mensen bezig geweest met het verbeteren van de techniek. De kennis op dat
gebied neemt dus enorm toe."

Diamandis ontleende het idee van de X-prize aan Charles Lindbergh. Deze
verdiende in 1927 voor de eerste non-stop transatlantische vlucht van New
York naar Parijs niet alleen eeuwige roem, maar ook 25 duizend dollar. De
vlucht was namelijk onderdeel van een wedstrijd, uitgeschreven door de
Amerikaanse miljonair Orteig.

In de jaren na Lindberghs vlucht nam de burgerluchtvaart enorm toe. Het aantal
passagiers verdertigvoudigde, van 5.782 in 1926 naar 173.405 in 1929.

Dit inspireerde Peter Diamandis ertoe om eenzelfde initiatief te lanceren voor
de ruimtevaart. Diamandis is van kleins af aan gefascineerd door
ruimtevluchten en het idee dat de ruimte voor een groot publiek toegankelijk
moet zijn.

"Overheden hebben er geen belang bij om mensen de ruimte in te
krijgen. Daarom moet het van private initiatieven komen," meldt
Diamandis. Dat was de reden dat hij de X-prize foundation oprichtte.

Doel was om een commercieel ruimteschip te ontwerpen dat meer dan een vlucht
meeging. Degene die het voor elkaar kreeg om een voertuig met drie
inzittenden op honderd kilometer hoogte twee vluchten te laten maken , kreeg
een bedrag van tien miljoen dollar.

Het duurde acht jaar voordat de prijs werd uitgereikt. In 2004 kregen
mede-oprichter van Microsoft Paul Allen en vliegtuigontwerper Burt Rutan het
bedrag voor hun SpaceShipOne.

Voor het geld hadden ze het niet hoeven doen. Om de SpaceShipOne te
ontwikkelen waren de twee al 26 miljoen dollar kwijt. In totaal staken alle
deelnemers honderd miljoen dollar in het project.

Naast de X-prijs voor zuinige auto's staan er nog twee prijzen open. De Google
Lunar X-prize, dertig miljoen dollar om een robotvoertuig op de maan te
laten landen die een aantal taken kan verrichten.

Ook is er de Archon X-prize voor genomics. Tien miljoen dollar om binnen tien
dagen bij honderd mensen de volgorde van basenparen te bepalen. Ieder mens
heeft 46 chromosomen en samen bevatten zij 3 miljard basenparen waartussen
ruim 100.000 menselijke genen verborgen zitten. Zij bevatten erfelijke
instructies: van onze lichaamsvorm en oogvorm tot de ziekten die we krijgen.
Onder meer Richard Branson heeft zijn DNA hiervoor beschikbaar gesteld.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl